سال آوری یا تناوب باردهی چیست؟

سال آوری  یا تناوب باردهی یک اصطلاح مورد استفاده در علم میوه‌شناسی است که به باردهی نامنظم درختان میوه، از سالی به سال دیگر گفته می‌شود. در سال‌آور یا «پرمحصول» یا روشن (On-year)، تولید گل و میوه بیش از حد طبیعی باعث کاهش سایز و کیفیت میوه و آسیب فیزیکی به درخت به خاطر افزایش وزن شاخه‌ها می‌شود. همچنین این افزایش میوه به دلیل کاهیدن از قدرت باروری درخت باعث کاهش گل انگیزی و تشکیل میوه و ایجاد یک سال «کم محصول» یا خاموش (Off-year) در فصل بعد می‌شود.

این رفتار را می‌توان با توجه به تولید هورمون‌های گیاهی به خصوص جیبرلین‌ها در بذر میوه‌های مازاد تولید شده در سال پرمحصول دانست. سال آوری می‌تواند ناشی از تخلیه ذخیره کربوهیدرات درخت توسط میوه‌ها باشد. در نتیجه انرژی گیاه کاسته می‌شود و زمستان گذرانی ضعیفی خواهد داشت که باعث می‌شود جوانه های زایشی کمتری نسبت جوانه های رویشی تولید کند. از طرفی گیاه به دلیل از دست دادن ذخایر انرژی خود به راحتی مورد هجوم آفات و بیماری ها قرار خواهد گرفت.

پیشگیری از سال آوری

این پدیده را می‌توان با تدابیر مناسب زراعی مانند تنک گل و میوه در سال پرمحصول یا کاهش کود دهی در سال کم محصول تا حدودی کاهش داد.

همچنین می‌توان با برگرداندن ذخایر انرژی گیاه با به کار گیری کودهای ارگانیک مایع یا کود های فروت ست یک مرحله محلول پاشی پس از برداشت میوه و قبل از خزان درخت و یک مرحله محلول پاشی بعد از بیدار شدن گیاه و پیدایش جوانه ها از این عارضه جلوگیری کرد.

زمان محلول پاشی 

به طور کلی تمامی‌عناصر در پیشگیری از سال آوری تاثیر دارند اما سه عنصر نیتروژن، بُر و روی تاثیر چشمگیری روی این عارضه دارند.

نیتروژن : در تامین هیدرات کربن نقش دارد از این رو می‌تواند انرژی لازم برای جوانه ها را تولید و مقاومت انها را در برابر سرمای زمستان بالا ببرد تا در فصل بهار جوانه های بیشتر و شاداب تری ظهور کنند.

بُر: در گرده افشانی نقش کلیدی دارد از این رو علاوه بر محلول پاشی بور پس از برداشت حتما در اواخر زمستان و اوایل بهار نیز باید انجام شود تا از گرده افشانی ناقص و ریزش میوه جلوگیری شود.

بور به طور غیر مستقیم روی قند شیره گیاهی و شهد گل تاثیر می‌گذارد که باعث جذب بیشتر حشرات نیز خواهد شد.

روی: نقش اصلی در رشد سریع جوانه ها را بر عهده دارد. مصرف به موقع این عنصر باعث می‌شود درخت سریع تر از خواب زمستانه بیدار شده و گرده افشانی موفق تری را دارا باشد.

جمع‌بندی

سال آوری یعنی یک سال درختان بسیار پر محصول و سال بعد از آن بسیار کم محصول و در برخی مواقع بدون محصول می‌مانند و این به این دلیل است که در سالی که درخت پر محصول است تمام انرژی گیاه صرف شده و گیاه انرژی کافی برای تولید و نگهداری جوانه را ندارد و در زمستان به آن ها آسیب رسیده و از بین میروند که می‌توان با تنک کردن میوه و تقویت درختان با کودها یک مرتبه بعد از برداشت محصول وقبل از خزان درخت و یک مرتبه اواخر زمستان بعد از متورم شدن جوانه ها به صورت محلول پاشی از آن جلوگیری کرد و هر ساله بار یکسانی داشت.